Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS, gościec) to choroba układu ruchu o charakterze przewlekłym i postępującym. Rozpoczyna się od zapalenia błony maziowej stawów, co w konsekwencji prowadzi do destrukcji i zniekształcenia chrząstki stawowej i stawów oraz ich zesztywnienia. Pierwsze objawy choroby najczęściej pojawiają się w 4 i 5 dekadzie życia. Mogą stopniowo nasilać się przez okres kilkunastu tygodni lub przybierać formę zaostrzeń i remisji.
Pacjenci najczęściej odczuwają ból, osłabienie mięśni , obrzęk, tkliwość oraz poranną sztywność stawów. W przypadku kobiet zachorowalność na RZS jest znacznie większa niż w przypadku mężczyzn. Choroba typowo atakuje te same miejsca po obu stronach ciała. W pierwszej kolejności i najczęściej są to drobne stawy rąk i stóp. Dalej, rozwijając się atakuje inne
większe stawy. Lekarz rozpoznaje reumatoidalne zapalenie stawów na podstawie współistnienia charakterystycznych objawów z wynikami badań obrazowych oraz laboratoryjnych
W przypadku RZS bardzo trudno wskazać jednoznaczne przyczyny, z powodu których dochodzi do rozwoju choroby. Jednak na jej wystąpienie ma wpływ wiele czynników. Najważniejsze to:
Reumatoidalne zapalenie stawów jest chorobą zapalną, której w większości przypadków towarzyszy ból. Leczenie opiera się na farmakologii oraz fizjoterapii.
Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu leków łagodzących objawy choroby oraz dążeniu do osiągnięcia jej remisji. Przy wyborze metody leczenia lekarze biorą pod uwagę ilość i rodzaj zajętych stawów, czas trwania schorzenia, wskaźnik ostrej fazy zapalnej oraz wyniki badań serologicznych. W tego typu leczeniu zastosowanie znajdują niesterydowe leki przeciwzapalne, glikokortykosteroidy, leki modyfikujące przebieg choroby oraz leki biologiczne.
Leczenie fizjoterapeutyczne stanowią zabiegi fizykalne oraz kinezyterapia. Najbardziej skuteczne w leczeniu RZS są:
Wszystkie te zabiegi działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie, zmniejszają sztywność stawów oraz spowalniają rozwój choroby.
Leczenie RZS , poza farmakologią i fizjoterapią, może wspomóc ruch czyli kinezyterapia. Wszelka aktywność fizyczna chorych jest wysoce pożądana. Wskazane są ćwiczeniach ogólnorozwojowe tj. spacery, nordic walking, pływanie, jazda na rowerze oraz ćwiczenia indywidualne. Program takich ćwiczeń jest odpowiednio dostosowany przez terapeutę dla każdego pacjenta, w zależności od stopnia zaawansowania choroby, jego ogólnej kondycji i chorób współistniejących. Ćwiczenia te zwiększają zakres ruchu w stawach, zapobiegają osłabieniu siły mięśniowej oraz powstawaniu przykurczy w stawach. Poprawiają ogólną wydolność pacjenta oraz zapobiegają powstawaniu niekorzystnych zmian w stawach. W niektórych przypadkach stosuje się również masaż. Może on, pomóc złagodzić napięcie mięśniowe i sztywność stawów, poprawić krążenie oraz przynieść ulgę w bólu.
Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba reumatyczna o podłożu immunologicznym, atakująca stawy. Wczesne zastosowanie skutecznego leczenia hamuje postęp choroby, zapobiega jej powikłaniom i umożliwia normalne funkcjonowanie. W procesie jej leczenia bardzo ważne jest postępowanie zarówno farmakologiczne jak i fizjoterapeutyczne.